A na - ahụta mmetọ ihe ndị dị ndụ dị ka ntinye n'ime ihe ndị dị ndụ n'ihi nsonaazụ anthropogenic nke ụdị anụmanụ dị ndụ (nje, nje, wdg) nke na-emebi ọnọdụ ibi ndụ nke mpaghara biotic ma ọ bụ na-emetụta ahụike mmadụ n'ụzọ na-adịghị mma.
Isi mmalite nke mmetụta ndu bụ mmiri na - enweghị mmiri site na ụlọ ọrụ nri na akpụkpọ anụ, ala ala ụlọ na nke mmepụta ihe, ebe a na - eli ozu, netwọala ọwa mmiri, na ebe a na-agba mmiri, wdg. Dabere na data ịdị ọcha na ọrịa na-efe efe, a na-ahụta pathogenic Escherichia coli n'ime ala mmiri dị omimi nke 300 m site na ụwa.
Nke otu nsogbu bụ nje ndu nke gburugburu ebe obibi site na ọrịa nke ọrịa na nje. Nnukwu mgbanwe mgbanwe gburugburu ebe obibi n'ihi mmetụta anthropogenic na-eduga na nsonaazụ a na-apụghị ịkọ nkọ na omume nke ọnụọgụ nke nje na ndị na-ebu ọrịa dị ize ndụ mmadụ na anụmanụ.
Ọnụ ọgụgụ ntiwapụ nke ahụ ọkụ ezì, kịtịkpa na atụrụ, encephalitis nke ọrịa akpịrị na-arịa ma na-arịa ịba ụba n'etiti ndị mmadụ. Dabere na ndị dere State Report (1995), na ọnọdụ a, mmalite nke ọrịa AIDS bụ naanị njikọ mbụ na mgbasa nke ọrịa na-efe efe nke ọrịa nje na-amaghị na mbụ. Cytomegalavirus, nke na-enwetaghị nnukwu ihe ize ndụ ọtụtụ afọ gara aga, nwere ike ịghọ nnukwu ihe iyi egwu na njikọta anụ ahụ na nsị anụ ahụ, yana ọrịa ohere na AIDS. Nje virus nke chikungunya, virus fever hemorrhagic with renal syndrome (Hantaan virus) na ndị ọzọ, mbibi nke siri ike, dịkwa ize ndụ.
Ihe omuma enwetara na nso nso a nyere anyi ohere ikwu gbasara odi nkpa na odi iche nke nsogbu biosafety. Ya mere, emeputara ihe omuma nke gburugburu ebe obibi na mmepe nke onodu ihe omumu ihe banyere ihe okike. Ọ bụrụ na-edebeghị ụkpụrụ ịdị ọcha, ụmụ nje na ihe ndị dị ndụ nwere ike imerụ ahụ na mpaghara biotic, ahụike mmadụ, na ọdọ mmiri ha site na ụlọ nyocha ma ọ bụ ihe ọkụkụ n'ime gburugburu.
Na mgbakwunye na akụkụ injinia sitere na mkpụrụ ndụ ihe, n’etiti ihe ndị metụtara biosafety nke dị mkpa maka ichekwa ihe dị iche iche, enwerekwa:
nyefe ihe omuma nke ihe omuma nke sitere na ulo site na ụdị ohia,
mgbanwe mkpụrụ ndụ ihe nketa n'etiti ụdị anụ ọhịa na obere ihe, gụnyere ihe ize ndụ nke mmetọ mkpụrụ ndụ ihe nketa nke ọdọ mmiri mkpụrụ ndụ na-enweghị atụ na ihe egwu,
nsonaazụ agbụrụ na gburugburu ebe obibi nke ebumnuche na iwebata anụmanụ na osisi.
Isi mmalite nke mmetọ ndu
p, blockquote 2.0,0,0,0 ->
Ngwakọta dị iche iche nke ahịhịa, nje na ihe na-abanye na mmiri na ala, na-abanye na mbara ikuku na ala, gbasaa ma mebie gburugburu. Pathogens nke ọrịa nje na ọrịa nje bụ ihe egwu. Mkpụrụ nje ndị a na-emebi ndụ na-emebi ahụike nke mmadụ na anụmanụ, nwere ike ibute nsonaazụ ndị a na-apụghị idozi.
p, blockquote 3,1,0,0,0 ->
Polldị iche iche nke mmetọ nke ndu
Mmetọ nke ihe ndu sitere na oge dị iche iche nyere aka na mpụta ọrịa nke ọrịa na kịtịkpa, ahụ ọkụ na ụmụ mmadụ na ụdị anụmanụ na nnụnụ dị iche iche. N'oge dị iche iche, nje ndị a na-ebute ihe egwu:
p, blockquote 4,0,0,0,0,0 ->
- anthrax,
- oria,
- kịtịkpa
- Ọrịa ịba ọcha n'anya Ebola,
- ehi ọrịa
- osikapa pyriculariosis,
- Ọrịa Nepah
- tularemia,
- nsị botulinum,
- Ọrịa Chimera.
Nje virus ndị a na-egbu mmadụ na anụmanụ. N'ihi ya, a ga-ebulite ihe iseokwu banyere mmetọ ikuku. Ọ bụrụ na akwụsịghị ya, mgbe ahụ ụfọdụ nje nwere ike oke ma gbue ọtụtụ nde anụmanụ, osisi na ndị mmadụ ngwa ngwa nke na iyi egwu nke kemịkalụ ma ọ bụ redioaktivu emetụghị ike.
p, blockquote 5,0,0,1,0 ->
p, blockquote 6.0,0,0,0,0 ->
Controlzọ Ọgwụ Njikwa Ọmụmụ
Ọ dịịrị ndị mmadụ mfe: enwere ike ịgba ọgwụ mgbochi megide nje kachasị njọ. Enweghi ike ịchịkwa ọrịa nke osisi na ahịhịa na ụmụ nje ndị ọzọ na nje. Dịka ihe mgbochi, ekwesịrị idobe ịdị ọcha yana ịdị ọcha nke ọrịa n'ebe niile. Nke dị otu ihe dị egwu bụ arụmọrụ nke injinị na usoro ndu. Site n'ụlọ nyocha, microorganisms nwere ike ịbanye na gburugburu ebe obibi ma gbasaa ngwa ngwa. Infọdụ ihe omumu na-eduga na mmụba mkpụrụ ndụ, na-emetụta ọ bụghị naanị ọnọdụ nke otu ndị akọwapụtara, kamakwa na-eso na-emebi mmebi ọrụ, n'ihi ụdị ụdị osisi na osisi na-agaghị enwe ike ịmaliteghachi ọnụ ọgụgụ ha. Otu ihe a na-emetụta agbụrụ mmadụ. Yabụ, mmetọ nke ihe ndị dị ndụ nwere ike ibibi ihe niile dị ndụ na mbara ụwa, tinyere mmadụ.
Ofdị mmetọ
Mmetọ gburugburu ebe obibi bụ nsogbu dị mkpa a na-enweghị ike idozi na obere oge. Ọ na - esite na ntọhapụ nke nsonaazụ na ngwaahịa nke ngwaahịa mmadụ banye n'èzí ụwa.
Ihe isi ike bụ na ibute ọrịa na nje bacteria agaghị ekwe omume ịchịkwa. Ọrịa ụmụ anụmanụ na osisi na-emebi na -eme ka ihe ndị dị ndụ ghara ịdị, "ebe mkpofu" ahụ na-akpaghasị ọrụ omumu ụmụ anụmanụ na osisi. Otu ahụ na-aga maka mmadụ. Na-enweghị idozi nsogbu gburugburu ebe obibi, ụdị anyị na-eche mbibi mbibi.
A na - ahụ ụdị dị iche iche nke mmetọ ihe ndu:
- Mwepu nke ụlọ ọrụ microbiological njikọ. Ndị a gụnyere ọgwụ ụlọ ọrụ na-emepụta ọgwụ: ọgwụ nje, ọgwụ mgbochi ọrịa, wdg. Ka emeputa ya na nje mmiri na - efe efe na mmiri nje na akụkụ ọgwụ ọjọọ apụta, nke bụ ihe oriri na - edozi ahụ maka microorganisms na - emerụ ahụ.
Ihe atụ bu oge ichoro ime protein n’ite site na nri yist. Afọ ole na ole ka e mesịrị, a gbahapụrụ echiche a, n'ihi na mmiri ọdịda dara n'ihi mmiri ikuku, n'ihi nke ndị mmadụ nwere nkwarụ. N'ebe a mere ihe ahụ, ndị bi na obodo nta na obodo malitere ịmalite ịrịa ụkwara ume ọkụ oge ọ bụla, nchebe ụmụaka belatara, nsogbu ndị ọzọ bilitere. - Ngwá agha nke nje. Na agbanyeghị na mmachibido iwu nke mba ụwa, enwere akụkọ banyere mbọ iji mepụta ya n'akụkụ dị iche iche nke ụwa. Ihe kpatara nsogbu a bu otutu ihe. Nke mbu bu uzo inweta n’obere ulo nyocha na ntụkwasị obi siri ike. Nke abuo bu ihe isi ike nchoputa. Nke ato, akwara na-arụ ọrụ ruo afọ 2 ma ọ bụ karịa. Ihe atụ pụtara ìhè bụ ụmụ nje nje anthrax batara n'ụlọ ngosi ihe mgbe mbido narị afọ nke 20.
- Mmetọ "mkpụrụ ndụ ihe nketa" ya na mmepe nke injinịa mkpụrụ ndụ ihe nketa. Ọ ga-esi ike ịlele gburugburu ebe obibi nke mmetọ ndị a, n'ihi na ihe ndị dị ndụ ọhụrụ amachaghị. N'otu oge, gburugburu ahụ, nje ahụ na-akpata mmụba na ọrịa a na-amaghị. Mmetọ “mkpụrụ ndụ ihe nketa” nwere ike ịkpata mgbanwe ndị a: mbufe site na otu anụmanụ gaa na anụmanụ ọzọ, o nwere ike ịbụ mmetọ nke ụdị mkpụrụ ndụ ihe ize ndụ dị n'ụdị flora na nke anwụ.
Site na ikuku, ala na mmiri, nke ikpeazụ nwere ike ibute mmetọ nke ndu. N'ihi ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke nje na-emerụ ahụ, mmiri mmiri na-amalite “oge ntoju”. N'ihi nke a, a na-emepụta ihe ndị na - egbu egbu, isi na - apụta, mmiri na - adị mma ị forụ mmiri. Ndị ọkà mmụta sayensị achọpụtala ihe karịrị nje iri abụọ na-akpata nsí nke mmiri dị ọcha.
Isi mmalite nke mmetọ
Ihe ndị ọzọ dị ndụ nke na-emetụta ndị mmadụ nke ọma, ndị nnọchianya nke flora na fauna, bụ ihe ndị a na-akpọ mmetọ. Edebere ha dika ndi a:
- ndu ndị na-adịghị egbu egbu
- microorganisms na nje ọrịa,
- pathogenic na ụmụ obere ụmụ nje,
- nsí ndu
- GMMO (microorganism gbanwetụrụ nke mkpụrụ ndụ ihe).
- oria.
Ihe ndị Anthropogenic, ọdachi ndị na-emere onwe ha, na ihe ọghọm nke ụlọ ọrụ mebiri biosphere. Isi mmalite nke mmetọ ndu:
- nsị sitere na ahịhịa,
- ahihia eji eme ulo maka ihe eji eme ya.
- netwọsị mmiri
- ebe a na-eli ozu
- ogbugba mmiri n'ubi.
Arịa ọrịa fungal na ọrịa na-efe efe na-apụta. Ihe omume nke nje ndị ọzọ na-akpalite kịtịkpa na atụrụ, ahụ ọkụ na-efe efe, na ọrịa.
Dị ka ndị ọkà mmụta sayensị si kwuo, mmalite nke ọrịa AIDS bụ mpaghara mbụ n'etiti ọrịa dị iche iche nke esighị n'aka pụta.
Ike ikuku
Mmetọ ikuku nke teknụzụ bụ ụdị iche anthropogenic na-emetụta gburugburu ebe obibi. Ihe ndị a gụnyere nsonaazụ nke radionuclides, radieshọn na mpaghara eletriki, ịma jijiji. N'ime isi mmalite obodo, ụlọ obibi na mpaghara ndị mepere emepe, amụrụ ihe ndị a:
- ụlọ ọrụ ike
- osisi ndi oru
- mbufe uzo.
Ofdị nke mmetọ ike:
- Igwe elektrik A na-eji radieshọn na nkwukọrịta redio, ụlọ ọrụ: igwe na - ekpo ọkụ ọkụ nke ihe mgbe agbaze, ihicha na ọbụghị naanị. Onu ogugu ndi mmadu na abawanye. Na gburugburu ebe obibi, ọkụ eletrik adịghị.
Ebili mmiri redio nwere ike inwe mmetụta na-adịghị mma na ọdịmma mmadụ na ọrụ dị mkpa nke ihe ndị ọzọ dị ndụ. - Igwe. A na-ekpochapụ ike sitere na biosphere. N'ime ihe ndị kpatara ya bụ ọkụ ọgbụgba, arụmọrụ nke ike ikuku, ojiji nke ugbo ala, osisi ọkụ.
Achọpụtaghị ihe dị iche iche nke radieshon ọkụ kpamkpam, mana ịhapụ oke ọkụ ka ọ banye n'ime ala nwere ike ime ka mgbanwe gbanwee ọrụ arụ ọrụ. - Acoustic. Ike ike bidoro ghọrọ ezigbo nsogbu. Mkpọtụ obodo metụtara ọnọdụ mmadụ. Ezumike ezughị ezu, neurosis, ahụ erughị ala - ndị a na ndị ọzọ mebiri emebi na-eme ka mkparịta ụka na-ada oke ada mgbe niile.
Nhazi na nhazi nke ọfịs, ụlọ akwụkwọ na ụlọ ndị ọzọ enweghị ike ikewapụ ndị mmadụ na ụdị ike a. Effectdị mmetụta a na-ebute oke mmebi ahụike.
N’ala ndị a na-ebighị, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na mmadụ enweghị ụda nke mmadụ mere, mana mkpọtụ ụgbọelu ma ọ bụ helikọpta nwere ike imenye ụmụ anụmanụ ụjọ. - Redio. Ihe ize ndụ nke radieshon na ụmụ mmadụ gụnyere na ionization nke ihe ọ liquụidsụ, nkwụsị nke agbụ ahụ, nsogbu nke metabolic, mgbanwe na nhazi nke sel, ọdịdị nke etuto ahụ na ndị ọzọ. Mgbanwe nwere ike ime na ụdị ihe ọkụkụ: mkpochapụ ma ọ bụ mmụba. Otu na-aga maka ụmụ anụmanụ.
Nchegbu ọha na eze bụ ọnụọgụ nke ngwa agha nuklia dị n'ụwa. Mgbe ọ fụrụ afụ, ọ ga-emebi ihe mmadụ na ndụ ya. Organizationstù mba ofesi na-alụso ya ọgụ. Amachibidoro ọ bụghị naanị iji ngwa agha, kamakwa na ọnwụnwa ọ bụla enwere ike ibute nsogbu nke mmadụ.
Naanị bọmbụ atọm abụọ ka etisa n’ụwa: n’elu Hiroshima na Nagasaki. Ruo ugbu a, a na-echeta ihe omume a dịka oke ọdachi. N'ime sekọnd, ọtụtụ narị mmadụ daajuru uzuzu.
Mmetụta nke ihe ndị na-emebi ihe na ihe ijuanya na biosphere na-akpata mgbanwe ndị a na-apụghị ịgbanwe agbanwe. Maka nke a, a na-etolite usoro iji lụba ikuku anthropogenic.
Controlzọ Ọgwụ Njikwa Ọmụmụ
Iji gbochie nbata nke nje na gburugburu na mmepe nke nje na-akpata mmụba na ọrịa, a na-eme ihe ọ bụla enwere ike.
Arezọ ndị a metụtara ịchekwa mbibi ka esi dị iche:
- iwu banyere onu ogugu,
- kwarantaini (ọ bụrụ na ọ dị mkpa),
- nlele mgbe nile na gburugburu ebe obibi na ọrịa na-efe efe,
- Mbelata ezi nke ọrịa viral dị ize ndụ na njikwa ha,
- Mbelata mmetọ mkpụrụ ndụ ihe nketa nke ụmụ anụmanụ ndị dịkarịsịrị edepụtara na akwụkwọ na-acha ọbara ọbara,
- ndị ọrịa na - aga n'ihu na - achọpụta na ọrịa nje
- idebe ihe ọcha.
Listedzọ ndị edepụtara agaghị eweta nsonaazụ kwesịrị ekwesị ma ọ bụrụ na ewepụghị ihe kpatara ya. Ọ dị mkpa ịmalite mmemme iji gbochie mmetọ ihe omimi nke biosphere. Dịka ọmụmaatụ, ojiji nke isi iyi ike gburugburu ebe obibi, itinye ego na ụlọ ọrụ na-atụfu ihe na gburugburu ebe obibi. Inwe nkwanye ùgwù maka okike kwesịrị ịbara ndị niile bi na mbara ala uru.
Mbibi dị egwu
Typesdị mmetọ anụ ahụ na kemịkalụ kachasị njọ. Mmetọ Anthropogenic na Russia karịrị ihe a na-ahụkarị. Ọ bụ ihe kacha emerụ mmadụ ahụ.
Mbibi nke anụ ahụ - malfunctions na ọnọdụ okpomọkụ, anụ ahụ, radieshon na ihe ngosi ndị ọzọ. Ha nwere ike ịbụ okpomoku, ikuku, redioakpo, gburugburu ebe obibi.
Mgbanwe okpomoku na-eme n'oge mmụba nke ụlọ na ọrụ mmekọrịta, mmeghasị nke ikpo ọkụ na gburugburu mpụga. N'ime isi mmalite ya bara uru ịkọwapụta ndị anakọtara ụzọ na ụzọ ọkụ, ọkpọkọ gas nke ụlọ ọrụ dị n'okpuru ala.
Igwe eletriki na-eme ka ihe eji elektrik arụ ọrụ, ọkụ eletrik dị elu, ọkụ sitere na ngwa eletriki. Nke ikpeazụ na-emetụta ọrụ nke obi na ụbụrụ, na-akpata etuto ahụ, mkpaghasị homonụ, usoro na-ebelata sistemụ akwara ozi. Ekwentị na akụrụngwa kọmpụta ka a na-ewere dị ka ụzọ dị njọ nke mkpughepụta ha
Mbibi redioakotara kpatara oke radieshon n'ihi ihe ọghọm na osisi nuklia, nyocha ngwa ọgụ nuklia, ojiji nke radionuclides.
Otu n'ime ụdị mmetọ gburugburu ebe obibi bụ mkpọtụ gburugburu, nke dị elu karịa nzụlite ala.
A na - akpasu mmiri ọgwụ ikuku site n'ọdịdị nke ihe kemịkalụ n’ebe adịghị mma. Ha nwere ike bụrụ ihe kpatara ọtụtụ ọrịa mmadụ: nsị, nsogbu na-adịghị ala ala, mmụba.
Ngwakọta ndị wuru-ala na-emetụta steeti mmiri, ikuku na ala.
A na-emetọ ikuku n'ihi ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ụgbọ ala, ụlọ ndị na-eme mkpọtụ, ọdụ ikuku, ihe mkpofu ụlọ ọrụ. A na-echekarị ikuku maka ebumnuche ebumnuche: mgbawa ugwu, ọkụ ọhịa, oke ikuku.
Ọdịmma ụgbọ mmiri, mmiri ọla na-egbu egbu, bụ nke adịghị emebi, mana na-eme ka mmiri nke mmiri.
N'ime ihe ndị ga-emebi lithosphere na ebe mbụ bụ mkpofu ụlọ na ọrụ ugbo, ụlọ ọrụ mmepụta ihe, ike ikuku na ụgbọ njem.
A na-ahụkwa ihe na-emebi ikuku na-apụ apụ na mpaghara, n'ihi ala nke ala na usoro obibi na-agbanwe. Mbibi a bụ n'ihi iji ihe ndị sitere n'okike eme ihe n'ụzọ na-ezighị ezi: igbukpọ ahịhịa, ime obodo, ụkpụrụ nke mmiri na ndị ọzọ.
Ọ kwesịrị ka elebara ihe ndị metụtara gburugburu ebe obibi anya. Na enweghị usoro iji gbochie mmetụta mbibi nke mmadụ na gburugburu ụwa, mmetọ nke ndu ga - eduga na mwepu nke ọtụtụ ndị nnọchi anya ụwa. Mgbanwe ihu igwe ga - eme, ihe nke ala, mmiri na ikuku ga - agbakọta. Nleghara anya n'okwu a dị ize ndụ maka ịdị adị nke onwe ya, yabụ aghaghị ime ihe iji meziwanye ọnọdụ obibi nke mbara ụwa.
Mẹ ndu ẹ-ta anụdu
Mmetọ nke ihe ndị dị ndụ - mmetọ mmiri site na microorganisms pathogenic, nje, nje, protozoa, fungi, obere algae, wdg.
A na - emetọ ikuku site na ntopute (ihe okike ma ọ bụ n'ihi ọrụ mmadụ) n'ime gburugburu na nrụpụta teknụzụ nke ụdị ihe dị iche iche na - eme ka ihe ndị ahụ ghara ịdị na - emebi ihe na mpaghara ndị a anaghị adịkarị. Ihe ndi di iche-iche nke biotic na microbiological di iche. A na - emetọ mmiri biotic (biogenic) na nkesa ụfọdụ, nke a na - achọghịkarị, site na nlele ndị mmadụ, nri (excreta, ozu nwụrụ, wdg) n'ókèala na (ma ọ bụ) na mpaghara mmiri ebe a na - ahụghị mbụ. Mbibi nke microbiological (microbial) na - aputa ihe n'ihi ngbanwe nke umu ihe ojoo di na gburugburu, juputara na imu ha buru ibu na gburugburu ndi gbanwere n'oge omume mmadu.
Mbibi nke ndu - iwebata n’ime gburugburu ya na mmeputakwa n’ime ya ihe ndi mmadu na - adighi nma. Dịka ọmụmaatụ, mgbasa nke microorganisms pathogenic (nje, nje, wdg), ahịhịa, ụmụ anụmanụ na-emerụ ihe omume mmadụ (òké, òké, igurube, wdg).
Enwere ike iwepu mmerụ mmiri (algae, nje, nje, wdg) n'oge dị ukwuu n'oge nhicha mmiri site na electrocoagulation na electroflotation na sel electrolytic nwere aluminom ma ọ bụ ígwè. N'okwu a, hydroxides nke hydro alides nke aluminium na nke igwe wee mepụta ihe mmetọ, wee kewaa site na ịsa ahụ, flotation na filtration. N'akụkụ ọnụnọ nke mmetọ ihe ndị dị ndụ nke ụgwọ ọkụ eletrik, ọ ga-ekwe omume wepu ha na mmiri ma jiri elektrik inert. A na - eme nyocha na mpaghara ndị a na - adọrọ mmasị na Ngalaba Mmiri Chemistry na Nkà na ụzụ nke Institute of Chemical Chemical Chemistry, Academy of Sciences nke Ukraine SSR.
A na-ahọpụta ikuku na-abanye na gburugburu ikuku mmiri dị ka usoro, ebumnuche na ebumnuche. Yabụ, na-emitomi mmiri ọgwụ, nke anụ arụ na nke ndu. Ihe mmetọ kemịkal na-agbanwe ihe ndị dị n'okike nke mmiri site na ịba ụba ọdịnaya nke adịghị emerụ emerụ na ya, ma ihe inorganic (salts, acid, alkalis, urrọ) na okike (ngwaahịa mmanụ na mmanụ, nsị nke ahịhịa, ahịhịa). Ihe mmetọ nke ihe omimi: nje, nje, nje ndị ọzọ, algae, yist na fungi na ebu, Ahụike: ihe ndị na-eme ka redioakwụ, ihe na-akwụsị, okpomọkụ, sludge, ájá, silt, ụrọ, organoleptik (agba, isi).
A na - emetọ mmetọ ihe omimi na ntinye n'ime gburugburu na mgbasa nke ihe ndị na - adịghị mma maka mmadụ, na ntinye ma ọ bụ iwebata ụdị ọhụrụ n'ime ihe ndị dị ndụ, nke na - akpata mgbanwe na - adịghị mma na biocenoses.
Ihe mmetọ nke ihe omimi bu ihe karie site na otutu nke microorganisms na ihe anthropogenic (ikike ikuku, ulo oru, iga, ihe ndi agha). Mmepụta nke ihe eji arụ ụlọ na-enye mmeri ruru pacenti iri. Nnukwu mmetọ na-abanye ikuku ikuku n'oge ụlọ ọrụ ciment, n'oge mmịpụta na nhazi nke asbestos.
Enwere ike imebi ihe na - emebi mmiri na - emebi mmiri nke mmiri dị n'ime ala site na microorganisms dị iche iche - algae, nje, nje. Nke kachasị dị ize ndụ bụ mmerụ ahụ nke nje na-abanye na ala mmiri n'akụkụ mmiri nke nnukwu mmiri na mkpochasị nke mmiri ma ọ bụ nke anụ ụlọ - site na mpaghara filtration, cesspools, n'olulu, na netwọkụ mmiri na-adịghị emebi, wdg. Mmiri nke osimiri dọtara site na mmiri.
Mbibi ndu nke gburugburu - mmụba dị ukwuu, - ihe nwere ike imeghasị ọdọ mmiri mkpụrụ ndụ, ihe omume epizootics.
Mmetọ nke nje na - ebi ndu nwere ike ọ gaghị adị oke ize ndụ: o zuru ezu icheta ọrịa na - efe efe dị ka ọgbụgbọ, ọkụ ma ọ bụ ọrịa, ihe ndị na - akpata nje ndị na - akpata nje. Ezigbo ahihia ụlọ na-akpachapụghị anya ma mekwaara ya nke ọma nwere nnukwu nje nke nje na - akpata akpụkpọ, eriri afọ na ọrịa ndị ọzọ. N'ụfọdụ, anụmanụ ma ọ bụ osisi (mmetọ macrobiological) na mberede (webata) na usoro ọhụrụ nwere ike ibute oke akụ na ụba. Nke a mere, dịka ọmụmaatụ, na Europe na mgburu ebe nduku ndị America Colorado, nke ghọrọ nnukwu oke ehi ụra abalị ebe a. Europe "akwụghachila" America site na ịbanye na silkorm na-enweghị uwe n'ime oke oak, nke mụbara ngwa ngwa, na-achọpụta niche nke ebe obibi ya, ma ghọọ ajọ ọrịa dị ize ndụ ruo ọtụtụ afọ.
Mmiri ndu. Mmiri, eke, algae, protozoa, ikpuru na nje ndị ọzọ jupụtara n'okike mmiri. A na-emetọ ihe ndị na-emebi mmiri, na -emekwu nri na mmiri. Mụ nje ndị na-ahụkarị bụ nje ndị na-arụsi ọrụ ike na ịkpụkpọ obodo niile dị na mmiri. Ha na-etolite n'ụba na silt na ala ndị ọzọ, na-esonye na ndịda ala, nje nwere ike ịkpụ nnukwu nke ihe mmiri dị n'okpuru (periphyton). Na ụdị nke bacterioplankton, ha bụ akụkụ nke obodo Plankton nke bụ akụkụ nke ntakịrị plankton (nannoplankton). Bakteria na-etolite ihe nkwụghachi ike, ebe ha nọ nso na njupụta nke mmiri n'ihi oke mmiri dị na sel (ihe dịka 85% mmiri).
Mmetọ nke ihe ndị dị ndụ na-agbanwe na-agbanwe Njirimara nke aquatic gburugburu ebe obibi n'ihi mmụba nke ọtụtụ ụdị microorganisms, osisi na ụmụ anụmanụ (nje, fungi, protozoa, ikpuru) ewepụtara site na mpụga nke na-enweghị njirimara ya.
Ihe ndị na-emetọ ihe ndị na-emebi emebi na mmiri na-emebi emebi na-anọchi anya nje, nsen helminth (ikpuru), yist na ebu, obere algae, nje, ya mere mmiri na-emebi emebi na-ebute ọrịa na-efe efe na-emetụta mmadụ na anụ ọhịa.
Emebi ihe ndu nke gburugburu ma ọ bụ obodo, n'aka nke ya, kewara biotic (biogenic) na microbiological (microbial).
Mmetọ nke ihe omimi adịghị ihe dị ize ndụ karịa mmetọ kemịkal. Ọrịa na-efe efe nke ọrịa na-efe efe na ọrịa ndị ọzọ bụ ihe atụ nke ngosipụta nke nsị microbiological nke microorganisms kpatara. Mgbasa nke nje na-enweghị mmiri na-agbasa ma na-abụkarị ihe na-efe efe.
A na - ahụta mmetọ ihe ndị dị ndụ dị ka ntinye n'ime ihe ndị dị ndụ n'ihi nsonaazụ anthropogenic nke ụdị anụmanụ dị ndụ (nje, nje, wdg) nke na-emebi ọnọdụ ibi ndụ nke mpaghara biotic ma ọ bụ na-emetụta ahụike mmadụ n'ụzọ na-adịghị mma.
Ajọ ikuku. N'ime afọ 20-30 gara aga, ụdị mmetụta a na mmiri na ọdọ mmiri malitere ịbawanye nke ukwuu n'ihi nrụpụta nnukwu ikuku ọkụ na osisi ike nuklia. Ndị injin nwere ike ịcheta na mmiri nke ọdụ ndị ahụ nyere iji mee ka ajụ oyi ghara ịgabiga mgbanwe / 3, 5 /. Agbanyeghị, achọpụtara ya na mmiri na-agafe n’akụkụ TPP n’okpuru mmetụta nke oke ọkụ gbanwere nnu, gas na ihe ndị mejupụtara ya / 108 /. Ntinye nke mmiri a n’ime ebe a na-akụ azụ na-akpata mgbanwe dị ukwuu na hydrothermal, hydrochemical na regiogenia / 109-112 /. Mmụba nke okpomọkụ n'ime ahụ mmiri na-apụta na usoro gas ya na nguzozi nke ihe ndị sitere na Organic. N'oge oyi, a na-eme ka mmetụta a dịwanye elu. Ichebe ebe a na-emeghe emeghe na-eme ka mmiri ghara itisa, meekwa ka ikuku na-ejuputa. N'okpuru ike nke ikpo oku, usoro ihe omimi nke ihe omimi nke mmiri site na mmetọ mbu, a na-eme ka ọ dịkwuo ike, mmepe nke microorganisms, phytoplankton na-arụ ọrụ, photosynthesis na mineralization nke ihe ndị metụtara ihe na-abawanye. N'otu oge ahụ, ọnwụ na mkpo nke ihe ndị mepụtara ọhụrụ (algae, microorganisms) na-eduga n'ịba ụba nke mmetọ (ndu) yana, n'ihi ya, na-akawanye njọ na usoro oxygen, karịsịa na ala ala / 110 /. Site na ikpo oku siri ike (ihe kariri 5-6 Celsius), a na-ahụ idozigharị nke hydrobiocenoses: a na-achụpụ akụrụngwa na-ahụ n'anya nke oyi, na -emepụta ihe ọkụkụ na nri mmiri, ọkachasị mmiri Prococoal, mmiri na-eme ka mmiri na-etowanye, na ụdị nke zooplankton na zoobenthos na-ebelata. N'ihi nke a, ka nri na-ebelata, ka azụ̀ na-agbadata, ụdị ha na-agbanwe (ọnụọgụ azụ dị ala na-abawanye). Mmetụta na-adịghị mma nke mmiri ọkụ na-emetụta trophicity mmiri. na-abawanye na oge nke esite / 108, 110 /. Ọ bụrụ na ọnụ ụzọ ụlọ adịkarịsịrị (dịka ọmụmaatụ, site na 25 ° C ruo 35 Celsius C), ọnwụ nke ihe ọkụkụ na-apụta.
Edemede mmiri mmeru mmiri ndu ha na ihe di nkpa maka inyocha ihe ojoo oria ojoo. Nkesa mmiri nke oria ufodu bu ihe di nkpa n’ihi oru nke aru ndi ahu na ndu ndi mmadu. Mmụba nke nje na-emetọ ikuku nke mmiri mmiri na-emetụta oke njupụta nke mmiri na-emebi emebi, mmụba na ojiji mmiri, na ojiji ha maka igwu mmiri na egwuregwu. Ọtụtụ nje na-efe efe (ịba ọcha n'anya, ọnyụnyụ ọbara, ọgbụgbọ, tularemia) nwere mbufe mmiri. Maka nje oria (polio), a nwapụtala na ibufe n'ikuku gburugburu mmiri na-egosi.
Ihe ndị mepụtara na-abụ mmiri, ikuku na irighiri mmiri ndị dị na mmiri na ala. Mmetọ kemịkal - ikuku dị iche iche, mmiri mmiri na mmiri ọgwụ siri ike na-arụkọ ọrụ na mpaghara ahụ. Ihe mmetọ nke ndu - microorganisms na ngwaahịa metabolic ha. Energydị ume gụnyere ụdị ume niile - kpo oku, ihe eji arụ ọrụ, ọkụ, eletriki, ume ionization.
Ihe ndị mepụtara na-emetụta ihe ndị na-anọpụ iche na-enweghị n'ọnọdụ nkịtị na-abanye na mmeghachi nke mmiri ọgwụ na akụkụ nke biosphere (mmiri, ikuku, ala). Ihe mmetọ kemịkal bụ kemịkalụ kemịkalụ na-eme biosphere. Mmetọ nke ndu - microorganisms na ngwaahịa nke arụ ọrụ ha dị ala. Mbibi nke ume gụnyere ụdị ume niile dị iche iche - ikpo ọkụ, igwe (vibration, mkpọtụ, ultrasound), ọkụ (nke a na-ahụ anya, infrared, ultraviolet na radiese radieshon), ikuku eletriki na ionizing radieshon (alfa, beta, gamma, x-ray na neutron) . Typesfọdụ ụdị mmetọ, dịka ihe mkpofu redio, bụ ihe akụrụngwa! ® ma nwee ume.
Ahụ nje na nje ndị dị ndụ bụ microorganism dị iche iche: yist na fungi fungi, obere algae na nje, gụnyere nje - ọnya nke ịba ọcha n'anya, paratyphoid, ọnyụnyụ, wdg typedị mmetọ a bụ njirimara tumadi nke mmiri ụlọ na ụfọdụ ụdị mmiri mkpofu ahihia (nsị mmiri. mmiri nke ụlọ ebe a na-egbu anụ, ebe a na-esi mmiri, ndị a na-eji ajị anụ, ebe a na-akụ anụmanụ, wdg. Dabere na ihe mejupụtara kemịkalụ ha, ha dị na nsị nke ikuku, mana na-anọpụrụ iche na ndị otu n'ihi mmekọrịta pụrụ iche na ụdị mmetọ ndị ọzọ.
NKP PR AG AGB AGR AG AGBỌCH AG (SZ) - iwebata n’ime gburugburu mmiri ọgwụ na-egbu egbu ma ọ bụ microorganisms pathogenic (lee mmetọ nke ihe ndị dị ndụ) na usoro ọrụ ugbo. Isi mmalite nke S.z. bụ ọgwụ na - egbu ahịhịa, fatịlaịza, nsị anụ ụlọ. Ala mmetọ site na ahihia na ahihia ha na-eme ka ihe ndị dị ndụ belata, ma si otu a na - eji nwayọ na - ebughari usoro nri. Mkpesa ọgwụ na-egbu egbu nwere ike ibute ọrịa mmadụ, gụnyere ọrịa kansa. Na Russian Federation, ọgwụ nje na-abụkarị ọgwụ ọgwụ nje 2,4-D na-emetọkarị.
Isi mmalite nke mmetọ nke mmiri bụ mmiri na-adịghị ọcha site na ụlọ ọrụ nri na nke akpụkpọ anụ, ala ahịhịa na ụlọ mmepụta ihe, ebe a na-eli ozu, netwọala ọwa mmiri, na ogbugba mmiri n'ubi, wdg. Dabere na data ịdị ọcha na ọrịa na-efe efe, a na-ahụta pathogenic Escherichia coli n'ime ala mmiri dị omimi nke 300 m site na ụwa.
Ofdị mmetọ niile edepụtara na-emekọrịta ma onye ọ bụla? ha nwere ike ibute ụdị mmetọ ndị ọzọ. Karịsịa, mmetọ kemịkal nke ikuku nke mkpụrụ ego na-eme ka ịbawanye ụba, "Ọrụ nje, yana, mmetọ ikuku. Ọrịa AIDS bụ nsonazụ nke anthropogenic ikuku nke ery.
Mmetọ ndu nke ala nke jikọtara ya na mgbasa nke ọrịa ọrịa dị ezigbo mkpa. Isi ihe kpatara mmetọ ihe ikuku sitere n’ala bụ ikuku ahịhịa, nchekwa ahịhịa (ihe mkpofu) nke ụlọ. Nyochaa nhicha nke mmetọ nke ala a na-enye maka ịchọpụta usoro nke mkpocha ahihia na ụdị mmerụ ahụ ha, yana njimara nke mkpokọta, mkpofu (ebe dị na mpaghara obodo ahụ), mwepu na nhazi ya.
Isi mmalite nke mmetọ ikuku anthropogenic, nke kachasị dị ize ndụ maka ihe ndị dị ndụ nke mebere gburugburu, bụ ụlọ ọrụ mmepụta ihe (kemịl, ọla, akwụkwọ na ihe, ụlọ, wdg), injin ọkụ ọkụ, njem, mmepụta ugbo, na teknụzụ ndị ọzọ. Site n'ike nke obodo, ókèala obodo ndị buru ibu na mgbukpọ ụlọ ọrụ emetụtakarị. Typesdị mmetọ ahụ na-ebute mmetọ kemịkal, anụ ahụ na ndu (Fig 12.1 dị ka N.F. Reimers, 1990 si kwuo).
Dabere n'ụdị okwu ahụ, ekewa ikuku dika ihe (ihe), ike (parametric) na ike-a. Nke mbu gunyere ihe eji eme mmiri, kemikal na ihe ndu, nke ejiri otu echiche jikọtara ọnụ - adịghị ọcha, nke abụọ - ikuku ọkụ, ikuku, ọkụ na ionizing, yana radieshon anya, nke atọ - radionuclides.
Nke otu nsogbu bụ nje ndu nke gburugburu ebe obibi site na ọrịa nke ọrịa na nje. Nnukwu mgbanwe mgbanwe gburugburu ebe obibi n'ihi mmetụta anthropogenic na-eduga na nsonaazụ a na-apụghị ịkọ nkọ na omume nke ọnụọgụ nke nje na ndị na-ebu ọrịa dị ize ndụ mmadụ na anụmanụ. .
Site na mmetọ ikuku mmiri na-arịwanye elu nke mmiri mmiri n'ụwa na mmiri ị drinkingụ mmiri n'ime iri afọ ndị na-adịbeghị anya, enwere omume ịgbanwe gaa na mmiri nke artesian (n'okpuru ala). Mmiri Artesian na-atụnyere n'ụzọ dị mma na ala: ọkwa nke mineralization, organic, nje na mmetọ nke ndu dị ala. N'ọnọdụ ụfọdụ, ụdị mmiri ahụ na-emezu ihe ọcha ọ bụla ma enwere ike ịnye ndị na-azụ ya, na-agabiga nkwadebe ọdịnala.Agbanyeghị, ọ bụrụ na mmiri artesian enweghị ikuku site na mmiri ha dị na mmiri (anaghị ebu oxygen etinyere), ha nwere ike ịnwe ihe ndị na-ebelata (ion Mn2 +, Fe2 + na hydrogen sulfide) na nchịkọta nke gafere ogo ekwenye. Mgbe ahụ, ọ dị mkpa ịsacha ọcha, nke na-ebelata ịgwọ mmiri na ihe ndị na - eme ka ọidiụ mmiri dị ọcha, dịka ọmụmaatụ, potassiumganganate, ozone, oxygen oxygen nke chlorine. N'ihi nhazi, mmerụ ndị a na-aghọ insoluble ma wee kpochapụ ngwa ngwa site na nhicha.
Nke jọgburu onwe ya bụ nsogbu nke mmetọ ikuku nke gburugburu, ọgụ megide ya na nsonaazụ ya dị oke mkpa maka ahụike ọha, ebe ọ bụ nke a bụ mgbochi nke ọrịa dị iche iche na-efe efe na ọrịa nje.
Ihe kpatara ọdịdị nke ogige nitrogen n’ime mmiri, na mgbakwunye na mmetọ ihe ndu, bụ idozi nitrogen site na ikuku site na nje nje nodule. Isi iyi nke mmụba mmiri na nitrates bụkwa ox nitrogen oxides, nke etolite n’oge ewepuru oke mmiri ma daba na mmiri.
Ihe ndị e ji mara kemịkal, redioaktivu na ebe obibi ndu. N’ezie, mmetọ mbu mmiri nke mmiri ala bụ mmiri. Ọ na-eduga mgbanwe na mkpokọ kemịkal na gas nke ala mmiri na usoro redox na njirimara-acid. A na-emetọ ikuku niile na ntinye n'ime mmiri dị n'okpuru ala nke nchịkọta dị iche iche, ihe kemịkalụ ọhụụ na ihe ndị dị ndụ. Ọbara nke ihe ndị a na mmiri nke emetọghị mmiri nwere ike ịbụ iri ma ọ bụ karịa karịa karịa MPC.
Mmalite nke mmiri n'ime ụlọ na-emebi mmiri na-eme ka ụlọ ọrụ na-eduga ná mmetọ mmiri nke nje nke ikpeazụ.
A na - enweta mgbochi, nchọpụta oge, nsonye na mkpocha mmetọ nke ihe site na usoro zuru ezu metụtara nchebe ọrịa na-egbochi oria. Usoro ndị ahụ gụnyere nchebe nke ịdị ọcha nke ókèala ahụ, iwebata nke iche, ebe ọ dị mkpa, ịchekwa anya mgbe niile gbasara mgbasa nke nje, nyocha gburugburu na ntiwapụ nke ọrịa, nsuso na nlebara anya nke ọrịa nje dị ize ndụ.
Ọ bụrụ na isiokwu nke iwu gburugburu ebe obibi bụ mmekọrịta iji chebe gburugburu ebe obibi site na kemịkal na-emerụ ahụ, nke anụ ahụ na ihe ndị dị ndụ, mgbe ahụ ọ bụ ihe ebumpụta ụwa bulie okwu banyere ịkọwapụta dị ka mpaghara ngalaba iwu ndị ahụ na-achịkwa nchebe megide mmetụta kemịkalụ, mmetụta anụ ahụ na mmetụta ndu. Approachzọ a maka iwu gburugburu ebe obibi, nke bụ ụlọ ọrụ siri ike, nke jikọtara ọnụ, nwere nnukwu sayensị ma baa uru. Yabụ, ihe ndị chọrọ maka ichebe gburugburu ebe obibi site na mmetọ ihe ndị dị na ndụ dị na Iwu Maka Nchedo Gburugburu Ebe Obibi, iwu oke ohia, iwu anụ ọhịa, idebe ihe ọcha, ọrụ ugbo na iwu ndị ọzọ. Approachzọ dị oke mkpa nyocha nke usoro iwu nyere gị ohere inye nyocha zuru oke banyere iwu dị n'akụkụ ebe a, chọpụta oghere dị iche iche ma wepụta atụmatụ maka ndozi ya. Ọ bụrụ na-amụ ngalaba nke ngalaba metụtara gburugburu ebe obibi metụtara nchebe na mmetọ kemịkalụ, sayensi elebaraghị nyocha nke iwu anya nke nchedo gburugburu anya site na mmetọ anụ ahụ na ndu.
Ihe ndi ozo gosiputara onodu ala nke ala n’ulo ihe mejuputara ya bu ihe ndi mmadu n’egosiputa ya na ihe negosi nkpuru ndu.
N'ịtụle ọnọdụ ala nke ala, ihe ndị bụ isi na-egosi ogo ọghọm gburugburu ebe obibi bụ njirisi maka mmebi anụ ahụ, kemịkal na mmetọ nke ihe ọmụmụ (Isiokwu 67).
Ala mmiri mmiri bụ usoro dị mgbagwoju anya nke mmiri na - emetọ ikuku nke nwere ike ịbụ nke gbazere, ọgba aghara na enweghị nsogbu. A na - ekewa ọgwụ ikuku n'ime ịnweta, ahịhịa, nje, ndu. A na-anọchite anya mineral, aja, urughuru ọka, slag, ore, salts mineral. A na - ekewa oke ikuku site na osisi, anụmanụ, ihe kemịkal. Ahụhụ nje na nje ndu mmiri na mmiri na anụ ụlọ yana ihe ụfọdụ nke ụlọ ọrụ mmepụta ihe. Mmiri na-enweghị ebe obibi gụnyere mmiri site na ebe a na-asa ahụ, ebe a na-edebe mmiri, ụlọ ọgwụ, wdg. Ha na-esite n'ụlọ obibi na ebe ọha na eze, ọwa mmiri. Ihe ndi dị n’ime ha dị ihe dị ka 58%, mineral - 42%.
A na-awụnye otu mmiri distilled na ụfọdụ iko (njikwa), a na-awụnyekwa mmiri distilled n’ime iko ndị ọzọ, mana dilhọ 1/3 site na mmiri, ọdọ mmiri, ma ọ bụ osimiri nwere usoro dị jụụ, i.e. site na mmiri mmiri merụrụ na organic okwu. N'ihe banyere mmetọ nke ihe dị egwu na-egbu egbu, dilution kwesịrị ịba ụba.
Ala nke a depụtara akụkụ dị iche iche nke ntụle a tụlere banyere '8colog' carnival niche 'n'ụdị mmechi, na-akọwa usoro nke ịdịkọ nke ụdị na ịkpụpụta akụnụba gburugburu ebe obibi site na ọrụ mmadụ, nke na-akpalite mmetọ ihe ndị dị ndụ na gburugburu ebe obibi (lee chassis nke mmetọ ikuku anthropogenic.
A na-ekpebi ogo ndị kachasị ekwe ka nsonaazụ nyocha nke nyocha ahụike na nke Ministry of Health nke Russian Federation kwadoro. Ugbu a, MPC maka ihe karịrị kemịkalụ 1000 na mmiri, ihe karịrị narị abụọ nọ na mbara ikuku, yana ihe karịrị iri atọ n’ime ala ka ehiwere. A na-achịkwa nsị nke ngwaahịa nri mmadụ. E guzobere ụkpụrụ maka ihe anụ ahụ na - emetụta - ụzụ, mkpọtụ, ndọta na ikuku elektrọnik, ekpughere radieshon, mmetọ ikuku na mmetọ ihe omimi site na microflora pathogenic.
Usoro mgbagwoju anya na-enweta sọlfọ na-abanye n'ime ala n'ụzọ dị iche iche. Ala bụ ihe kachasị mkpa nke biosphere, ebe a ga - enwe mmerụ mmiri na mbibi na - eme ka nchịkọta nke adịghị emerụ emerụ nke ihe ka ukwuu n'okirikiri ahịhịa, inorganic na mmetọ gburugburu ebe obibi. N'aka nke ya, ọkwa nke mmetọ ala nwere mmetụta pụtara ìhè na mgbasa ozi na kọntaktị ya: ikuku ikuku, ala mmiri na mmiri dị elu, osisi. N'akụkụ a, enwere ike igosipụta ihe egwu nke ala mmetọ na ahụike mmadụ ọ bụghị naanị site na kọntaktị kpọmkwem, kamakwa site na mgbasa ozi na kọntaktị ya. N'okwu ikpeazu, ntoputa nke ihe mmetọ kemịkal n’ime ahụ mmadụ ga-ekwe omume n’agbụ ọtụtụ gburugburu: ala - ikuku ikuku - mmadụ, ala - mmiri - mmadụ, ala - osisi - mmadụ, ala - osisi - anụmanụ - nwoke, ala - mmiri - azụ - mmadụ, na ọzọ
Iji mee nke a, a na-eji mmiri mee nnwale site na ụzọ dị iche iche (ọdọ mmiri, olulu, isi iyi), nke a na-etinye akwụkwọ nke ihe ọkụkụ yiri nke obere ma ọ bụ nke na-eguzogide. Mgbe ị na-eji akwụkwọ nke ụdị osisi ndị na-eguzosi ike karị (dịka ọmụmaatụ, pọpla), oge nnwale ahụ na-agbatịkwu oge. Mgbe ekpughere n'ọchịchịrị, ekpughere mmiri kachasị emetọ ihe na-egbu egbu, na mmiri nke ahịhịa na-emebi karịsịa ngwa ngwa.
Enwere ike kesaa echiche a na nkewa, a ga-amatarịrị na nchebe gburugburu ebe obibi bụ isi okwu nke iwu gburugburu: na usoro nke ndụ, na-egbo mkpa dị iche iche nke mmadụ na mmetụta mmadụ na okike, ụdị dịgasị iche iche nke mgbanwe ọjọọ ya, mbibi ya, ọkachasị kemịkal ya. mmetọ anụ ahụ na mbelata nke ihe ndị sitere n'okike.
Ajuju ajuju ajuju ajuju ajuju a siri nyere mmadụ aka dị mkpa n'ụzọ iwu kwadoro. Ọ bụ ntọala nke iwu nchịkwa nke nchịkwa gburugburu ebe obibi na nchebe gburugburu ebe obibi site na mmetụta na-emerụ ahụ nke ọrụ mmadụ. Yabụ, iji kwado ọrụ akụ na ụba nke ihe dị n'okike ma gbochie mbelata nke ihe ndị sitere n'okike, iwu gburugburu ebe obibi na -ewuputa ihe achọrọ maka iji ala, mmiri, oke ọhịa na ihe ndị ọzọ sitere n'okike pụta ụwa, iji wee chebe okike site na kemịkal, anụ ahụ na ndu iji mepụta ohere kachasị mma maka mmejuputa aru oru nke gburugburu. N'ime usoro nke iwu maka mpaghara ekeghị nke ọma, a na-achịkwa mmekọrịta metụtara inwe afọ ojuju nke ihe ịchọ mma, ntụrụndụ, sayensi, mkpa ọdịnala nke mmadụ na nkwukọrịta ya n'okike.
Ndị na-ahụ maka ụmụ anụmanụ na ndị na-ahụ maka ahịhịa na-ekwupụtala eziokwu nke ike mgbanwe nke anụ ọhịa na osisi na ọnọdụ obodo. Iche iche, ekwesịrị ikwu maka ụdị anụ ụlọ na synanthropic. N'oge na-adịbeghị anya, ọtụtụ ndị na-eche echiche apụtala, nke a abụghịkwa ihe nkịtị (enwe, rakoons nke osisi South America, kinkaju, wdg), na-abụkarịkwa onye na-adịghị ahụkebe (dịka ọmụmaatụ, anụ ọhịa bea na agba agba na ọdụ mmanụ). Nke a bụ ihe ndabere maka ị nweta anụ ọkụkọ mba ofesi, ịzụ ahịa mpụ na ụdị ndị dị ụkọ. Nsogbu ojoo nke anumanu na enweghi ulo. Onu ogugu ndi n’egosiputa webata ma n’uche ma n’amaghị ama, ọ dị mwute na, na-eto, ya bụ, mmetọ nke gburugburu ebe obibi na-eto, na-eyi obodo na ụdị okike dị n’ime ala iyi egwu.
Ya mere, ala nwere nnukwu mmetụta na ahụike nke ndị bi na ya, nwere nnukwu ịdị ọcha ma bụrụ: 1) isi ihe na-ewu na mpaghara na eke mmadụ, nke na-ebute ụzọ na mbido na mgbochi nke ọrịa ọrịa, 2) gburugburu na-enye mgbasa na sistemụ “gburugburu ebe obibi - Nwoke ”nke kemịkal na ihe ikuku na-eme, na kemịkalụ mmiri na-abanye n'ime ala na-enweta ikuku site na ụlọ ọrụ mmepụta, ụgbọ ala, mmiri mkpofu, wdg, na njikọ metụtara eziokwu a. ores na-emetụta ahụike ọha na eze, 3) otu n'ime ihe ndị sitere na mmiri ọgwụ ikuku na mmiri na-emetọ ikuku, ala mmiri na mmiri dị elu, yana osisi ndị mmadụ jiri mee ihe oriri, 4) ihe na-ekesa ọrịa na-efe efe, 5) ihe okike, ihe kachasị mma maka ịgbanye mmiri mmiri. na ahihia siri ike.
Usoro “nchedo gburugburu” na-emetụtakwa ndị bụ isi n'iwu iwu gburugburu. Mmekorita na nchedo gburugburu ebe obibi na-etolite usoro iwu nke ụlọ ọrụ a. Nchedo gburugburu ebe obibi, yana njikwa ihe banyere okike na nchekwa gburugburu ebe obibi, dabara na Art. Iwu nke iwu nke Russian bụ ihe jikọrọ ikike nke Russian Federation yana ihe niile gbasara Federation. Na usoro nke ndụ, iji mejupụta mkpa dị iche iche nke mmadụ na mmetụta anthropogenic na okike, ụdị mgbanwe dị iche iche nke mgbanwe ya, mbibi ya, ọkachasị, kemịkalụ anụ ahụ ya na mmetọ nke akụ sitere n'okike na-ewere ọnọdụ. N'ihi ya, a na-echebe gburugburu site emebi, site na mgbanwe dị njọ na njirimara ya nke ọma yana mkpocha akụ nke akụ sitere n'okike.