Alaeze: | Anụmanụ |
Typedị: | Chordate |
Ọkwa: | Anụmanụ |
Sita: | Primates |
Ezinaụlọ: | Enwe |
Fzọ Subfamily: | Oke enwe |
Ndi nwoke: | Pigatrixes |
Lee: | Roxellan rhinopithecus |
Henri Milne-Edwards, 1870
- Rhinopithecus roxellanae
IUCN 3.1 Iyi ojoo: 19596
Roxellan rhinopithecus (na mbụ Rhinopithecus roxellanaeugbu a Pygathrix roxellana) Otu ụdị enwe enwe China. Lee aha roxellanae guzobere n'ihi nwunye nke Ottoman Sultan Suleiman mara mma mara mma Roksolana, nke imi ya dị elu mara.
Ha dịgasị iche n'ọdịdị pụrụ iche ma na-enwu gbaa: uwe ahụ bụ oroma-edo edo, ihu dị acha anụnụ anụnụ ma imi dị ka snub-nosed ka enwere ike. Umu oke ihe di egwu, nke edere na akwukwo ndi ozo.
Ha bi na ndịda na etiti China. Onu ogugu ndi ozo di na Volun National Reserve (Sichuan).
A na-ahụkarị foto nke enwe na veiti ndị ochie na China na ibi akwụkwọ silk.
Ndụ obibi
Na-ebi ndu ebighi ebi, mana n'ugwu di elu na otu puku na nariri ise ma obu puku ato, nke ndi China na-akpo ha “enwe enwe snow. N'oge ọkọchị, ha na-agbago elu n'ugwu (ọnọdụ okpomọkụ dị ala n'ebe ahụ), n'oge oyi, ha na-agbadata n'ugwu dị ihe dị ka otu puku mita n'elu oke osimiri.
Otutu ndu ha ka agharo n’elu osisi. N'ihe nwere ike imebi ha n’elu isi ha.
Ha na-eri nri n'ụgbụgbọ osisi (mgbe mkpụrụ na-adịghị), agịga paini, na lichens.
Otu esi achọpụta
Ahụ dị ogologo 50–83 cm, ogologo ọdụ 51-14 cm. Ọkpụkpụ ya dị mkpụmkpụ, na-agbadata. Isi ntutu dị elu ma sie ike.
Ntutu dị n’azụ bụ agba aja aja ma ọ bụ ntụ ntụ nwere agba dị ọcha n’etiti etiti n’etiti ubu,
elu nke isi, azụ nke isi na ubu nwere ike ịbụ isi awọ, ọkpọiso, akuku nke isi, akụkụ nke olu na akụkụ nke ogwe aka bụ ọla edo ma ọ bụ n'akụkụ nke isi na afọ dị ọcha ma ọ bụ isi awọ.
Ihu ukwu ahụ na-abụkarị edo edo ma ọ bụ cha ọcha; Uzo ahụ bụ ọchịchịrị na-acha odo odo.
Ebe o bi
Kesara na Western China (Sichuan, Shanxi, Gansu, Yunnan na Guizhou angin). Ikekwe banye n’ime Assam.
Enwere uzo abuo: R. roxellanae bi na oke ohia nke ugwu ọdịda anyanwụ Sichuan na ala nke Tibet na ugwu, tinyere mpaghara ndịda Gansu. R. G. bieti - na mpaghara ugwu ọdịda anyanwụ nke Yunnan,
ókèala ndịda nke oke ya doro anya na ọ gafere na mkpọda Tibet, mmiri mmiri Mekong, na ugwu ọdịda anyanwụ ọ na-abanye na mpaghara Tibet Autonomous na, ikekwe, Assam. R. brelichi - na Guizhou n'ógbè (108 ° 30 'E ruo 109 ° 30' E wee si na 27 Celsius 40 'N ruo 28 ° 30' N).
Nchoputa nke rhinopithecus nke Roxellan
Onye choputa udiri anumanu a bu onye Fada onye France Arman David. Ọ bịarutere China na 1860 dị ka onye na-ekwusa ozi ọma, mana ọ nwere nnukwu ihe ịga nke ọma na zoology. Ọ bụ David chọpụtara n'oké ọhịa osisi pristine nke dị na Sichuan ụmụ enwe nwere ọla edo na-acha anụnụ anụnụ.
Ọkacha ama ama ama ama Milne-Edwards, ama okosobo ye n̄kpọ emi David ọkọnọde Europe, ama odụri ntịn̄enyịn ke mme utịbe utịbe udịm gold, emi etịmde ke enyọn̄ emi, esịmde ọkpọiso ke ọkpọiso ke otu mbiowo.
Edebere aha ụdị ahụ bụ Rhinopithecus site na Latin dịka “enwe amịghị enwe”, e guzobere okwu nke abụọ n'aha Roksolan, onye bụ nwunye ọ hụrụ n'anya nke Sultan Sultan Suleiman nke Mbụ, onye ji imi dị elu chọọ ya mma.
Ihe ịrịba ama nke mpụga nke Roxellan rhinopithecus
Roxellanus rhinopithecus bụ nnukwu enwe, ogologo anụ ahụ ruru 0,57-0.75 m, ọdụ 50-70 cm. Mamụ nwoke dị ihe dịka 16 n'arọ, ụmụ nwanyị - ruo 35 n'arọ. Ekike ahụ bụ oroma-edo edo. Mamụ nwoke na ụmụ nwoke na-egosi ihe ịrịba ama nke ọdịiche na agba: ụmụ nwoke nwere afọ, isi na olu nke ọla edo.
Pebọbọ, ubu, ogwe aka na azụ, isi na ọdụ nke ụda isi awọ. N'ime ụmụ nwanyị, otu akụkụ ahụ ahụ na-ese aja aja - ojii. A na-emebi imi ya, nweekwa oghere oghere ọrịre na ihu. Isi abụọ nke anụ ahụ na-emeghe oghere dị warara na-enwe oghere dị elu nke na-afọ nke na-emetụ aka ihu.
Roxellan rhinopithecus (Pygathrix roxellana).
Roxellan rhinopithecus bi
Ebe obibi nke Roxellan rhinopithecus dị na oke ọhịa na-ekpo ọkụ ma na-ekpo oke ọkụ, ma dị n'ugwu ndị dị na elu site na 1600 ruo puku mita anọ. Anụmanụ na-acha odo odo na-ebi oké ọhịa na-emebi emebi. Ihe mejuputara ala ndi ozo di nkpa ka nkpuru osisi bamboo na nkpuru osisi di iche-iche.
Roxellanic rhinopithecus - Enwe ndị China kpọrọ aha mgbe ama ama Roxolana, onye nwere imi dị elu.
N’oge oyi, n’ebe ndị a, ọnọdụ okpomọkụ na-ada n’okpuru efu ma na-abụkarị snow, nke na-ekpuchi ala mgbe ụfọdụ ọnwa isii. N'ime ọnọdụ ndị a jọgburu onwe ya, ụmụ anụmanụ na-anabataghị olulu mmiri oyi, maka maka ụdị a, ha kpọrọ “snow enwe”.
Site na mmalite nke okpomoku, rhinopithecus na-arigo n'ugwu, biri na oke oke ohia ma rute oke ókè nke onodu ha, a na-anọkwa ya n'elu naanị n'ihi na enweghị oke ọhịa ebe ndị a. N'ihi mmalite ihu igwe oyi, oke nke na-agbadata na ndagwurugwu na ala ụkwụ na-achọ nri, na taiga snoo na-eri nri kwesịrị ekwesị maka enwe.
Roxellan rhinopithecus oriri na-edozi
Roxellan rhinophytes n'oge ọkọchị na-etinye akwụkwọ na-eto eto, Ome, mkpụrụ osisi, ifuru, mkpụrụ na lichens. N’oge oyi, ndi primates na-agbanwezi ka nri sie ike wee rie nkpuru osisi, agwo ahihia, lichens. N’agbanyeghi na enwe olaedo n’ezi nkpuru n’osisi, n’agbanyeghi na ha gbadara n’ala inye ahihia na nri, yabasị ọhịa, nkpuru ya na nkpuru.
Anụmanụ na-acha edo edo na-agbadata ala, ha na-adị ndụ, na-enweta nri ma na-eto na osisi.
Roxellan rhinopithecus ebe obibi mmegharị
Roxellan rhinopithecus na-ebi ndụ na ọnọdụ siri ike. Ikpo anụ na-ekpo ọkụ nwere akwa mkpuchi siri ike na njirimara omume na-enyere ha aka ịghara ịla oyi n'oge oyi.
Oge ụfọdụ, ndị otu ezi na ụlọ enwe enwe arara ụra, na-arapara n'ahụ ibe ha ma chekwaa okpomọkụ. Lesmụ nwoke na-ehi ụra abalị iche ma na-eche mgbe niile, na-echebe ezinụlọ ka ihe egwu ghara ịdakwasị ha.
Ndụ niile nke ndị a eburula ụzọ na-ewere ọnọdụ na osisi. Ha na-agbadata ala naanị ime ka mmekọrịta ha na ndị ikwu ha sie ike ma ọ bụ rie ahịhịa ndụ. N'ihe eji obere ihe iyi egwu, enwe enwe ndi rigoro n’elu elu osisi.
Ihe omume nke omume mmekọrịta ọha na eze nke Roxellan rhinopithecus
Roxellanic rhinopithecus bi na obere anụ ụlọ nke 5-10 anụmanụ, mana mgbe ụfọdụ na-ezukọ na nnukwu ụyọkọ, nke ọnụ ọgụgụ ruru 600 enwe. N'ọtụtụ ìgwè, obere ezinụlọ na-etolite, nke nwoke toro eto na-aga. Ndị isi na-ahapụ ụmụ anụ ndị ọzọ, karịchaa n'oge ezumike.
Roxellan rhinophytes dị ụdi, enwere ndị nọ n'ihe ize ndụ, ma edepụtara ha na Akwụkwọ Red.
Lesmụ nwoke nwere ike ịdị ma otu ma ọ bụ ịdị n'otu na ụmụ nwoke ndị ọzọ. Femụ nwanyị Rhinopithecus bụ mkpọtụ, ọ na-eme mkpọtụ ma na-abụkarị ụmụ anụmanụ. N'ihi otu mmekọrịta ọha na eze dị mgbagwoju anya, esemokwu na-ebilite oge niile, mana ọgụ siri ike adịkarịghị ụkọ ma sorokwa n'ọgba na enwe iwe. Roxellan rhinophytes na-etinye oge buru ibu na-elekọta aji ajị anụ ha. Mmekọrịta dị n'etiti ndị ikwu na-akwado usoro mmekọrịta mmadụ na ibe ya.
Ntugharị nke Roxellan rhinopithecus
Roxellan nwoke rhinopithecus nwere ikike ịmụ nwa, na-eru afọ 7, ụmụ nwanyị tupu - afọ 4-5. Mating na-adigide site na August ruo November, dabere na ebe obibi. Nwanyị na-ebukarị otu nwa nke ọnwa asaa. Ọ na-enye ụmụaka ara ara maka ihe dị ka otu afọ, n'ọnọdụ ụfọdụ ogologo oge n'ihi ọnọdụ ihu igwe siri ike na enweghị nri. Nne nke nkpuru ahu nwere ndi n’enyere ndi na echebere igwe-ulo nile aka n’aka ndi iro. N'otu oge ahụ, a na-etinye ụmụaka ahụ n'etiti etiti otu enwe, ebe ụmụ nwoke na-echebe ụmụ ha, nke dị n'èzí.
N'ụzọ bụ isi, nne na-elekọta nwa ya.
Nchedo Roxellan rhinopithecus
Edepụtara Roxellan rhinopithecus na Ndepụta IUCN Red dị ka ụdị na-adịghị emerụ ahụ, edepụtara ya na CITES (Ihe Odide Ntụkwasị nke I), edepụtara ya na Ndepụta Red Red nke Ewu Ọnọdụ site na iwu US. Monkey ọla ọcha bụ usoro pụrụ iche na-enweghị isi nke ndị ọkachamara nyochapụrụ. Enwetara ihe ka ukwuu na data ahụ mgbe ha na-ele enwe enwe na ndọrọ ma ọ bụ site na oke ozi sitere na ndụ ndị bi n'ọhịa.
Mmachibido iwu na-agbapụ roxellan rhinopithecus rụrụ ọrụ dị mkpa iji weghachi ọnụ ọgụgụ nke enwe enwe. Ugbu a, ihe ruru 5,000 rhinopithecus bi n'ime oke ọhịa. Mana ọ dị mkpa ka emekwu ihe iji gbochie nkewa ebe obibi. E guzobewo netwọsị nke ihe ndị e kere eke na ogige ntụrụndụ mpaghara ndị echekwara.
Ọ bụrụ n ’njehie, biko họrọ mpempe ederede pịa Ctrl + Tinye.
Bit nke akụkọ ihe mere eme
Roxellan rhinopithecus bụ enwe enwe ọla edo nke nwere ọla edo. Isi mmalite nke aha ya nwere akụkọ ihe mere eme na-atọ ụtọ.
Onye ụkọchukwu si France Arman David bụ onye mbụ European zutere ndị nnọchianya pụrụ iche nke ụwa anụmanụ. Ọ bịarutere na narị afọ nke iri na itoolu na China dịka onye ozi ala ọzọ iji mee ka Katọlik kwalite okpukpe a dị anya.
Mgbe e mechara, otu ụkochukwu nwere nnukwu mmasị n'ịrụ ụmụ anụmanụ wetara ihe ụfọdụ na Europe maka ụdị enwe enwe ọhụrụ, nke ndị ọkacha mara banyere mmụọ Miln-Edwards nwere mmasị na ya. Ọnọdụ ụmụ anụmanụ ndị a masịrị ya nke ukwuu - ha gbariri ihu wee ruo n'isi ụfọdụ ndị agadi. N'ihi njirimara a, ọkà mmụta sayensị ahụ nyere ụmụ anụmanụ ndị a ụdị aha Latin (Rhinopithecus roxellanae), ebe okwu mbụ bụ aha njirimara ma pụtara "nokey enwe", nke abụọ bụ aha ụdị (roxellanae) n'aha nwunye Suleiman Onye Ebube (Onyeisi surula Ottoman). Nke a bụ akụkọ mgbe ochie mara Roksolana nwere imi elu.
Mpaghara nkesa, ebe obibi
Roxellan rhinophytes bi na mpaghara Central na Southern China (Hubei, Sichuan, Shaanxi, Gansu). N'ime ụdị anụ atọ snub-nosed na China, nke a bụ nke kacha gbasaa na steeti ahụ. Ha bi na oke ohia nke dị na elu 1,500 ruo 3,400. N'ebe ndị a, mkpuchi snow na-eru ọnwa isii n'afọ.
Ahịhịa na-agbanwe na elu. Site na oke ohia di elu na ebe nile di ala na ebe pere mpe rue oke ogbe ahihia nke sara mbara ma baga ebe di elu karia 2200. N'ime mita 2600, ahịhịa na-eto eto. N'oge ọkọchị, enwe enwe ọla edo na-akwaga n'ugwu, n'oge oyi, ha na-erughị mita 1,500. Na gburugburu ha, nkezi afọ kwa afọ dị n'etiti 6.4 Celsius C (-8.3 Celsius C - opekempe nke ọnwa Jenụwarị, + 21.7 Celsius C - nke kachasị nke ọnwa Julai). Ofdị enwe a bụ otu n'ime ndị na-eguzogide oyi karịa n'etiti anụ ọhịa, ya mere a na-akpọ ha mgbe ụfọdụ "enwe enwe snow" na China.
Njirimara nke rhinopithecus Roxellan
Ha dịgasị iche n’ọdịdị na-enwu enwu ma dịkarị iche: uwe ahụ bụ ọla edo-oroma ma ọ bụ ọla edo-agba aja aja, ihu dị mma, imi dị obere-imi. Ndị a bụ anụmanụ ndị a na-adịghị ahụkebe nke ndị otu na mpaghara ugwu China.
Anụmanụ na-acha edo edo bụ obere ụmụ anụmanụ nke nwere nha nke 66 ruo 76 na sentimita n'ogologo dị sentimita 72. Ibu ahụ nke nwoke toro eto bụ kilogram 16, ụmụ nwanyị - ihe dị ka kilogram 10. Ihe mara mma nke uwe mkpuchi ahụ dabere na afọ nke enwe.
.Mụ nwoke
Ọnọdụ ụmụ nwoke dabere na nnọgidesi ike, obi ike na ọnụ ọgụgụ nke ndị nwunye, ebe nwanyị na-akwanyere ugwu ma ọ nwee ụmụ.
Ọgba aghara anaghị adabakarị na iji ike eme ihe, ka ha na - echekwa onwe ha. Kama imegwara ihe anụ ahụ, ha nwere afọ ojuju dị ịtụnanya, ndagide na mbigbọ. Ọtụtụ mgbe, okwu ahụ anaghị eru agha n'etiti ụmụ anụmanụ; onye meriri na-abụkarị ụmụ nwoke nke ọdịdị ya kachasị atụ ụjọ. N'ihe niile a, a gaghị agụ enwe amụrụ nwere amị ụjọ - nnukwu mmadụ nwere ike ịchebe onwe ha pụọ na egbe, agụ na ndị ọzọ na-eri anụ.
Na nchebe nke enwe China
Enwe nwere ntutu ọla edo na-eguzogide ala na obere ihu igwe dị mma na snow, na-enwe ike ịnye ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ọnọdụ ọ bụla. Ha kacha too nke ọma n'oge ahụ mgbe ọhịa jupụtara n'oké ọhịa kpuchiri ugwu ugwu China. Kaosinadị, ndị nkịtị China, bụ ndị na-arụsi ọrụ ike, weghara ala dị ukwuu site n'okike ruo ọtụtụ narị afọ. Na mgbakwunye, ha na-achụgharị enwe enwe, nke belatara belata ọnụ ọgụgụ mmadụ.
Taa, na oke ohia nke China, ọnụ ọgụgụ Roxellan rhinopithecus bụ ihe dị ka mmadụ 5000. N'ime iri afọ ole na ole gara aga, mgbanwe agbanweela nke na-azọpụta anụmanụ ndị a - a narala ụdị ihe egwu dị n'okpuru nchedo nke ndị ọchịchị obodo. Ebe obibi nke enwe enwela ọla edo aghọọla ogige na ndozi, a na-ewerekwa ihe siri ike megide ndị ọrụ ugbo. Innovdị mmegharị ahụ kwere ka ọ kwụsị ikpochapu ha, kamakwa iji mee ka ọnụọgụgụ ahụ kwụsie ike, ma nwekwuo ya n'ọtụtụ ebe.