Na Zimbabwe na 2008, ndị ọrụ gọọmentị machibidoro ime INI ụlọ mposi ọha. Kedu okwu abụọ a na-eji dochie anya ITE?

Azịza ya bụ: Hichapụ ego. N'afọ 2008, enwere ịba ụba na Zimbabwe. Maka otu ijeri dollar Zimbabwe ọ nweghị ike ịzụta ọbụna akwụkwọ mposi, ya mere, ọ dị ọnụ ala iji ego kpochapụ. N’ezie, steeti ahụ enweghị mmasị n’omume a maka ego mba

ANYANWU MAKA AFRICAN AFRICAN

Ndị ahịa Portuguese na-anụ banyere nnukwu ụlọ "ụlọ" site n'aka ndị Africa na-abata n'ụsọ oké osimiri iji gbanwere ngwongwo si n'ime ime kọntinent ahụ. Mana nanị na narị afọ nke 19 ka ndị Europe mechara hụ ụlọ dị omimi. Dị ka ụfọdụ isi si kwuo, onye njem ahụ na dinta enyi elegharị anya elekere Adam Rendere bu ụzọ chọpụta ihe omimi ahụ, mana a na-ekwupụtakarị ihe onye ọkachamara na-ahụ maka ala German bụ Karl Mauch.

Ọkà mmụta sayensị a anụla n’aka ndị Afrịka ugboro ugboro gbasara nnukwu okwute dị n’obodo a na-enyochabeghị ebe ugwu Osimiri Limpopo. Onweghi onye mara mgbe ejiri onye wulite ya, onye sayensi nke German kpebiri ịga njem dị oke ize ndụ na mkpọmkpọ ihe omimi ahụ.

N’afọ 1867, Mauh chọtara obodo ochie wee hụ ụlọ dị mgbagwoju anya, nke akpọrọzie Big Zimbabwe (n’asụsụ ebo Shona mpaghara, okwu a "Zimbabwe" pụtara "ụlọ ụlọ"). Ihe ọ hụrụ tụrụ onye sayensị ahụ. Ihe owuwu a, nke pụtara n’ihu anya ya, mere ka onye nyocha ahụ nwee ogo na okirikiri ọhụụ.

Nnukwu mgbidi dị ịtụnanya nke nwere ma ọ dịkarịa ala mita 250, ịdị elu ya dị ihe dịka 10 mita na obosara na ntọala nke ruru mita ise gbara gburugburu ebe obibi oge ochie, ebe, o doro anya na ebe obibi onye na-achị ala nke oge ochie a dịbu.

Ugbu a ka ana akpọ ụlọ a ụlọ nsọ, ma ọ bụ ụlọ Elliptical. Ọ ga-ekwe omume ịbanye n'ókèala mgbidi gbara agba site na ụzọ atọ dị warara. A na-eji okwute wuru ụlọ niile wuru ewu, mgbe ejiri nkume kpuchie ibe ha. N'ihe dị mita 800 n'akụkụ ugwu nke obodo e wuru mgbidi, nke dị n'elu ugwu ugwu, a bụ mkpọmkpọ ebe nke ụlọ ọzọ a na-akpọ Nkume E wuru, ma ọ bụ Acropolis.

Ọ bụ ezie na Mauh chọpụtara n'etiti mkpọmkpọ ụlọ ụfọdụ nke e ji mara omenala obodo, nke ahụ enwetaghịdị ya na ndị Africa nwere ike iwu ụlọ owuwu nke Zimbabwe. Omenala, ebo ndi obodo jiri ulo, ulo na ahihia wuputara ulo ha na ihe ndi ozo, ya mere iji okwute dika ihe eji ewusi ulo ha elu.

N ’OGWU NIILE MARA

Yabụ, Mauh kpebiri na ọ bụghị ndị Africa wuru Greater Zimbabwe, kama ọ bụ ndị ọcha bịara leta akụkụ ndị a n'oge ochie. Dabere na echiche ya, eze ochie na Solomon na Queen nke Sheba nwere ike itinye aka na iwu ụlọ dị mgbagwoju anya, ebe a n'onwe ya bụ Ophir nke Akwụkwọ Nsọ, ala nke ndị na-egwu ọla edo.

Sayensị ahụ mechara kwenye n’uche ya mgbe ọ chọpụtara na osisi nke osisi ahụ bụ osisi. Enwere ike ibute ya na Lebanon site na ya, ma ọ bụ Eze Sọlọmọn ji osisi cedar rụọ ọrụ nke ọma n’ịrụ ụlọ ya.

Na ngwụcha, Karl Mauh bịara na nkwubi okwu na ọ bụ eze nwanyị Sheba bụ nne nwanyị nke Zimbabwe. Nkwubi okwu sayensị a ga-eweta oke nbibi. Ọtụtụ ndị njem malitere ịbanye na mkpọmkpọ ebe mgbe ochie, ndị rọrọ nrọ ịchọta akụ nke Queen Sheba, n'ihi na ebe ọla edo mgbe ochie dịbu nso ụlọ ahụ. Amabeghị ma onye ọ bụla jisiri ike ịchọpụta akụ ndị ahụ, mana mbibi nke ihe owuwu ochie ahụ buru oke ibu, nke a mechara bụrụ nnukwu nyocha nke nyocha nke ndị ọkà mmụta ihe ochie.

Onye ọka mmụta ihe ochie Britain David Randall-Maciver gbara ụka na Mauch n’afọ 1905. Ọ rụrụ ihe ndị dịịrị onwe ha na Greater Zimbabwe ma kwuo na ụlọ ndị ahụ abụghị nke ochie ma wuo ya n'oge ahụ site na 11th ruo narị afọ nke 15.

Ọ tụgharịrị na ụmụ amaala Afrịka nwere ike ịrụ Nnukwu Zimbabwe. Difficultbịaru mkpọmkpọ ebe ochie ahụ siri ezigbo ike, ya mere njem na-esote pụtara na akụkụ ndị a naanị na 1929. Ọ bụ onye ọka mmụta ihe ochie nwanyị nke Britain Gertrude Caton-Thompson duziri ya, ndị otu ya gụnyere naanị ụmụ nwanyị.

N'oge ahụ, ndị na-achụ nta akụ ahụ emebiela ụdị ihe arụ ahụ nke mere na a manyere Caton-Thompson ịmalite ọrụ na nyocha nke ụlọ ndị anaghị arụ ọrụ. Onye nyocha nwere obi ike kpebiri iji ụgbọ elu mee nchọpụta ya. Ọ jisiri ike kwenye n'ụgbọala nwere nku, ọ wepuru onwe ya n'ụgbọelu ikuku wee chọta ụlọ okwute ọzọ dịpụrụ adịpụ site na mgbidi ahụ.

Mgbe olulu ahụ mechara, Cato-Thompson gosipụtara nkwenye nke Ren-dall-Makiver banyere oge owuwu nke Greater Zimbabwe. Na mgbakwunye, o kwusiri ike na ndị ojii ojii wuru ụlọ ndị ahụ, ihe ịrụ ụka adịghị ya.

AFRICAN STONEHENGE?

Ndị ọkà mmụta sayensị na-amụ Greater Zimbabwe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ otu narị afọ na ọkara, n'agbanyeghị, n'agbanyeghị ogologo oge dị otú a, Greater Zimbabwe jisiri ike debe ọtụtụ ihe nzuzo ọzọ. Amabeghị onye ndị wuru ya ji gbachitere onwe ha na iji ụdị nchekwa dị ike ahụ. Ọ bụghị ihe niile doro anya na mmalite mmalite nke owuwu ha.

Iji maa atụ, n’okpuru mgbidi nke ụlọ Elliptical, achọpụtara iberibe nkụ osisi eji agba n’ụbọchị ahụ site n’agbata afọ 591 (gbakwunyere ma ọ bụ mwepu afọ 120) na 702 AD. e. (gbakwunye ma ọ bụ belata afọ 92). Ikekwe, e wuru mgbidi ahụ n’elu ntọala mgbe ochie karịa.

N'oge olulu mmiri ahụ, ndị ọkà mmụta sayensị chọpụtara ọtụtụ nnụnụ ejiri steatite (sọlfọ), a gwara ndị bi na Greater Zimbabwe oge ochie na-efe chi dị ka nnụnụ ofufe. Ọ ga - ekwe omume na ihe owuwu kachasị omimi nke Greater Zimbabwe, ụlọ elu conical nke dị na mgbidi nke ụlọ Elliptical, nwere njikọ ụfọdụ na òtù nzuzo a. Ogo ya ruru mita iri, maịsọ nke ntọala ahụ bụ mita iri na asaa.

E wuru ya site na iji usoro masonry kpọrọ nkụ ma bụrụkwa nke yiri ya na ọkwa nke ndị nkịtị, ma ụlọ elu ahụ enweghị ọnụ ụzọ, windo, enweghị steepụ. Ruo ugbu a, ebumnuche nke ụlọ a bụ ilu na-enweghị atụ maka ndị ọkà mmụta ihe ochie.

Agbanyeghị, enwere echiche mara mma nke Richard Wade sitere na Nkwe Ridge Observatory, dabere na nke ejiribu ụlọ nsọ (Elliptical Building) mee otu ihe ahụ na Stonehenge ama ama. Mgbidi mgbidi, ụlọ elu dị omimi, monoliths dị iche iche - ejiri ihe ndị a niile chebe Anyanwụ, Ọnwa, mbara ala na kpakpando. Ndi ntre? Azịza ya nwere ike inye nyocha ọzọ.

UMUAKA NKE ANUGBU EGO

N'oge a, ọ bụ ndị ọkà mmụta sayensị ole na ole na-enwe obi abụọ na ọ bụ ndị Africa wuru Great Zimbabwe. Dabere na ndị na-amụ banyere ihe ndị mgbe ochie, na narị afọ nke iri na anọ alaeze a dị n'Africa hụrụ ya wee nwee ike iji ya tụnyere London na mpaghara.

Ndị bi na ya ruru ihe dị ka puku mmadụ iri na asatọ. Zimbabwe kachasị ukwuu bụ isi obodo nke alaeze ukwu nke gbasara ọtụtụ puku kilomita ma kpọkọta ọtụtụ iri, na ikekwa ọtụtụ narị ebo.

Agbanye na ogbunigwe na-arụ ọrụ n’ime alaeze ahụ ma na-egwu ọla edo, ihe kachasị ndị bi n’ime ya bụ ehi. A na-ebugharị ọla edo na ọdụ ọdụ ọdụ ahụ site na Zimbabwe n'ụsọ oké osimiri ọwụwa anyanwụ nke Africa, ebe ọdụ ụgbọ mmiri dị n'oge ahụ, yana enyemaka enyemaka ha na Arabia, India na Far East na-akwado. Ihe omuma banyere ihe omumu nke ndi Arab na ndi Peasia mere ka a mata n’ebubo bu na Zimbabwe na uwa ndi ozo.

Ekwenyere na Greater Zimbabwe bụ ebe a na-egwupụta akụ na ala: n'akụkụ dị iche iche site na mgbagwoju anya nke ụlọ okwute, achọpụtara ọtụtụ ebe ndị m na-egwupụta. Dabere na ụfọdụ ndị ọkà mmụta, alaeze Africa dị adị ruo 1750, wee daa ire ere.

Ọ dị mma ịmara na maka ndị Africa, Greater Zimbabwe bụ ezigbo ụlọ okpukpe. Iji kwanyere ebe a na-egwu ihe mgbe ochie aha, South Rhodesia, nke mpaghara ya dị, ka amụrụ aha na Zimbabwe na 1980.

• 1878 nkp

Ntọala mmadụ sitere n’ụwa kee maka ịbụ ohu

Site na mgbe ihe a kpọrọ mmadụ malitere, anyị gbalịsiri ike ịkọwa ebe anyị si wee zaa ajụjụ mbụ ahụ bụ isi: olee ebe anyị si bịa? N'ọdịnala niile dị anya gbasasịrị na ụwa niile, mmadụ nwere ike ịchọta akụkọ ifo na akụkọ mgbe ochie banyere, n'ihi na ọdịbendị ha siri pụta.

N'oge ndị gara aga, anyị nwere sayensị na tiori evolushọn, ọnwụnwa sayensị iji kọwaa otu ajụjụ dị otu ahụ nke juworo anyị anya kemgbe ihe mbụ banyere mmụọ ịmara onwe anyị enwetela ụbụrụ anyị, mana enweghị azịza doro anya maka ajụjụ a.

Mana enwere echiche na ndị mmadụ enweghị ọdịdị nke obodo, mekwa ka ha si na mbara ụwa ọzọ gaa ụwa.

Echiche ahụ bụ na mmalite anyị na mbara ala a abụghị ihe ha yiri, yana ikekwe anyị abụghị ngwaahịa evolushọn na mbara ala a, kama, ndị ọbịa bụ ndị, n'ihi ihe ụfọdụ, nọrọ nso nso a n'ọtụtụ oge zuru ụwa ọnụ. ikekwe ọtụtụ narị puku ma ọ bụ karịa nso nso a, iri puku kwuru puku afọ gara aga, mgbe nke a gasịrị anyị jikọrọ ụdị mkpụrụ ndụ ndị mbụ, dịka Neanderthals, ka anyị bụrụ ụmụ anụmanụ ndị anyị bụ taa.

Nke a ga - ada ọtụtụ ihe, mana ọtụtụ ndị sayensị ama ama na-akwado echiche a.

Na enwere ọtụtụ arụmụka na anyị, dịka ụmụ anụmanụ, na anyị abụghị nke a. Ihe mbu kpatara nke a bu na anyi onwe anyi ndi mmadu adighi ka ihe ozo di n’elu uwa a.

Onweghi anụmanụ ozo di nso na ikike iche echiche, nghota ihe, ime ndoro ndoro-ndoro ochichi, ma obu ihe nka na uri, ma o bu n’ihu nka na uzu di oke egwu.

Nke a bụ arụmụka doro anya, mana ọ bụghị naanị nke a, ụmụ mmadụ na-egosipụta ọtụtụ njirimara na njirimara nke anụ ahụ na-egosi na anyị adịchaghị mma ma dabara adaba maka ụwa a dị ka ndị mbụ kere anyị nwere ike iche.

Ogologo uzo di icheiche di n'etiti anyi na ihe ndi ozo nile di ndu na mbara uwa a, mara anyi dika ndi mmadu na-aru oru na gburugburu uwa.

Enwere ike ịhụ ọdịiche ndị a na-adịghị ahụkebe na mmalite nke ndụ anyị. Womenmụ nwanyị nwere nnukwu nsogbu na ihe mgbu n’oge amụghị nwa, a na-ahụghị ebe ọ bụla n’alaeze anụmanụ, ebe ịmụ nwa n’etiti ụmụ anụmanụ na-adị mma ma dị nro, ebe ụmụ mmadụ chọrọ oke nkwado na nwedị ike ịnwụ n’oge ịmụ nwa, nke ka bụ mgbe ụfọdụ ọbụna na-eme taa.

N'ezie, nke a jikọtara ya na nnukwu isi nke ụmụ aka mmadụ, mana gịnị kpatara, ọ ga - adị, ma ọ bụrụ na nke a bụ usoro ebugharị nkịtị. Mgbe amuchara nwa, mgbe obere oge adịkarịsịrị nke afọ ime, anyị gafere usoro dị mkpụmkpụ nke nwulite nwa, ụmụ mmadụ enweghịkwa enyemaka kpamkpam ruo ọtụtụ afọ mgbe amuchara nwa, nke bụ ihe dịkarịsịrị nso n'ọchịchị nke anụmanụ.

Na njedebe, mgbe ha tolitere, ndị mmadụ na-egosi ọtụtụ agwa adịghị mma nke ihe ndị ọzọ e kere eke na-ekerịta na mbara ụwa a. Anyị na-ebute ọrịa na ọnọdụ na-adịghị ala ala dị ka fever fever, allergies na ndị ọzọ.

Na enwere adịghị ike anyị na-adịghị ahụkebe maka Sun, anyị bụ otu n'ime anụmanụ ole na ole na-ata ahụhụ site na anwụ anwụ ruo n'ókè anyị mere, n'agbanyeghị eziokwu na anyị 'gbasapụrụ' ka anyị wee ghara inwe ntutu anụ ahụ, yana anyị na mgbakwunye, anyị bụ otu n'ime anụmanụ ole na ole kwesiri iji anya ya kpuchie anya mgbe ìhè anyanwụ na-enwu.

Ugboro ugboro anyị nwere ike ịnụ ka dịkwa ntakịrị nwute ma e jiri ya tụnyere ọtụtụ anụmanụ, dịkwa ka isi anyị. Humanmụ mmadụ na-enwekarị nsogbu azụ na-adịghị ala ala, nke bụ nsonaazụ dị iche iche dị iche iche dị n'etiti ụwa anyị na Earthwa, ma ahụ anyị yikwara ka ọ na-adịkarị mma ka ụbọchị 25 dị kama ụbọchị 24, na ọtụtụ n'ime anyị nwere nsogbu ụra na ihe a na-ahụkarị. obi uto n'ihi nke a.

Ọzọkwa, anyị anaghị enwe mmasị n'ụdị nri, n'adịghị ka ụmụ anụmanụ ndị ọzọ, nke a na-eji ntutu anụ dị nta, nke dị n'ọnọdụ dị mma, ọ bụghị n'ọnọdụ dị ala, n'adịghị ka anụmanụ ndị ọzọ, mana nnukwu "ihe mkpofu" ọzọ. DNA ”dị ka ihe akaebe na-egosi na anyị bụ ndị ọbịa n'ezie.

Anyị bụ ndị dị oke iche n'ọtụtụ ụzọ na anụmanụ ọ bụla ọzọ dị na mbara ala. Na mkpokọta, ahụ anyị anaghị adabara maka gburugburu ebe a, ọ bụrụ na anyị agbanweela ebe a ọtụtụ nde afọ, anyị agaghị aga ebe ọ bụla.

Ndi mmadu esiteghi na udiri anumanu a (ndu ebighi uwa), kama o sitere ebe ozo wee bufee ya n’uwa n’aho 60,000 na 200,000 gara aga.

Agbanyeghị, ọ bụrụ na ihe a niile bụ eziokwu, kedụ ihe kpatara anyị ji nọrọ ebe a?

Otu ihe nwere ike ime bu na maywa nwere ike ịbụ mbara ala maka ịnabata ndị mkpọrọ bụ ndị na-anaghị etinye ọnụ na obodo ha.

Enwere ike ịchụpụ ndị nna nna anyị ebe a, emesia echefue ha ma soro ụmụ ụdị mpaghara mejupụta ihe anyị nwere ugbu a n'okpuru aha "mmepeanya mmadụ."

Olee ihe ndị ikpe mara anyị? Otu n'ime ihe kpatara nke a bụ na anyị yiri ka anyị bụ ajọ anụ arụ - anyị nọkwa ebe a ruo mgbe anyị mụrụ ịkpa agwa. ”

N'otu oge, enwere ike inwe ụdị ndị nlekọta, wee bụrụ chi n'uche ndị nna nna anyị. N’ezie, UFO nke otutu ndi mmadu huru taa nwere ike ibu ndi nna anyi ochie, n’ileba anya na nmezi anyi.

Ọzọ echiche bụ na asteroid bibiri mbara ala anyị ogologo oge gara aga, anyị wee gbaga ebe a, na narị afọ ndị gara aga, na-echefu ebe anyị si malite, nakwa na anyị bụ ndị Martonia gbagoro ebe a na-anwụ anwụ Mars. Ndị na-ahụ maka anụ ọhịa chefuru ihe gara aga ha.

Anyị nwekwara ike rute ebe a maka nnwale dị ogologo, na-eme ka anyị bụrụ ezumike intergalctic.

Ihe obula kachasi kpatara ya, nke bu eziokwu bu na anyi esiteghi ebe a.

Anyị erutela ụwa ma ọ bụ nke na-erughi nke ọma, ikekwe site na iji hybridization, site na mgbanwe ndị aka mere nke ndị mbịarambịa mbụ n'ụzọ ụwa, iji hụ na agbanwee ọnọdụ mbụ n'ụlọ ọhụrụ ahụ.